Elaeis guineensis – Oliepalm

Beschrijving

De Elaeis guineensis, beter bekend als de oliepalm, is een economisch zeer belangrijke plant die wereldwijd wordt gekweekt voor de productie van palmolie.

De oliepalm is een grote, statige palmboom die een hoogte van 20-30 meter kan bereiken. Hij heeft een enkele, rechtopstaande stam en een dichte kroon van grote, geveerde bladeren.
De bladeren zijn geveerd en kunnen een lengte van 3-5 meter bereiken. Ze zijn donkergroen van kleur en groeien in een spiraalvormige rangschikking aan de top van de stam.
De plant produceert mannelijke en vrouwelijke bloemen op dezelfde boom (eenhuizig). De bloemen groeien in grote, vertakte pluimen.
De vruchten groeien in grote trossen en zijn ovaal van vorm. Ze hebben een harde schil en bevatten een olierijke pulp en een harde pit (de palmkern). Elke tros kan 200-300 vruchten bevatten.

De oliepalm is inheems in West- en Centraal-Afrika, met name in landen zoals Nigeria, Kameroen en Ivoorkust.
Vanwege de hoge opbrengst aan olie wordt de plant nu op grote schaal gekweekt in tropische gebieden over de hele wereld, waaronder Indonesië, Maleisië (de grootste producenten), Thailand, Colombia en Papoea-Nieuw-Guinea.

De vruchten worden gebruikt om palmolie te produceren, een van de meest gebruikte plantaardige oliën ter wereld. Palmolie wordt gebruikt in voedselproducten, cosmetica, schoonmaakmiddelen en biobrandstoffen.
De harde pit in de vrucht wordt gebruikt om palmkernolie te produceren, die voornamelijk wordt gebruikt in de voedingsindustrie en voor de productie van zeep.
In Afrika worden delen van de plant traditioneel gebruikt voor medicinale doeleinden en als bouwmateriaal.

De oliepalm gedijt het beste in een warm, vochtig, tropisch klimaat met temperaturen tussen 24-28°C en een hoge luchtvochtigheid. Hij is niet winterhard en kan vorst niet verdragen.
De plant geeft de voorkeur aan goed doorlatende, vruchtbare grond met een hoog gehalte aan organisch materiaal. Hij kan ook groeien in zandige of kleiachtige grond.
Volle zon is essentieel voor een optimale groei en vruchtproductie.

De plant heeft regelmatig water nodig, vooral tijdens het droge seizoen. Een goede irrigatie is belangrijk voor een hoge opbrengst.
De oliepalm heeft veel voedingsstoffen nodig, vooral stikstof, fosfor en kalium. Regelmatige bemesting is essentieel voor een gezonde groei en hoge opbrengsten.
Oude bladeren moeten regelmatig worden verwijderd om de groei van nieuwe bladeren te bevorderen en ziekten te voorkomen.

De oliepalm is een van de meest efficiënte olieproducerende gewassen ter wereld. Hij produceert meer olie per hectare dan enig ander oliegewas.
Palmolie is een van de meest gebruikte plantaardige oliën en speelt een belangrijke rol in de wereldeconomie. Het is echter ook onderwerp van controverse vanwege de impact op het milieu, zoals ontbossing en verlies van biodiversiteit.
Een oliepalm kan 25-30 jaar productief blijven, waarna de opbrengst afneemt en de boom wordt vervangen.